Film powstał z inicjatywy historyka, prezesa Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Ziemi Wileńskiej, dra Piotra Bojarskiego, dzięki współfinansowaniu Warmińsko-Mazurskiego Funduszu Filmowego Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego Gustawa Marka Brzezina, a także samorządów miast, gmin i powiatów regionu (w tym gminy Pasłęk). Poświęcony jest losom tysięcy Polaków przesiedlonych z kresów wschodnich na Warmię i Mazury.

 

Przyjechali z Wileńszczyzny... Przesiedleni na ziemię obcą, wskazaną im jako nową ojczyznę. Podnosili ją z gruzów, zakochiwali się, znajdowali swoje miejsca, przynosili swoją wiedzę, siły, witalność i kulturę, zakładali rodziny, wrastali w ten świat piękny, zdobiony morenami i jeziorami. Nigdy jednak nie wyparli się Wilna, choćby mając w pamięci jedynie dziecięce obrazy albo tęsknoty rodziców. Pamięć Kresów i rzeczywistość nieznanych ziem Prusów i Mazurów - już wkrótce w filmie dokumentalnym "Kresy i bezkresy. Klucz wileński". To zapis spotkań z ostatnimi z żyjących przesiedlonych Wilniaków.